CBD i choroba afektywna dwubiegunowa(ChAD): nowa nadzieja terapeutyczna

Od dawna przyjęto, że obecnie dostępne standardowe leki i terapie nie wpływają na poprawę stanu zdrowia psychicznego w wystarczającym stopniu. Choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD) to wyniszczająca choroba, w której nastroje pacjentów wahają się w sposób niekontrolowany od epizodów maniakalnych po głęboką depresję. Dla wielu samo istnienie staje się nie do zniesienia – od 25 do 60% w pewnym momencie życia podejmuje próbę samobójczą. Czy i jak CBD(kannabidiol) może przywrócić nadzieję na poprawę zdrowia psychicznego u osób bipolarnych?

Większości pacjentów z ChAD przepisuje się mieszankę leków zawierających stabilizatory nastroju, takie jak lit, leki przeciwdepresyjne, przeciwpsychotyczne, przeciwlękowe, przeciwdrgawkowe i tabletki nasenne, co często powoduje, że pacjenci są niezdolni do funkcjonowania. 89% osób cierpiących na ChAD zgłasza poważne upośledzenie spowodowane chorobą (i niewątpliwie przyjmowanymi lekami), częściej niż przy jakimkolwiek innym zaburzeniu psychicznym.

W związku z tym samoleczenie konopiami indyjskimi i/lub alkoholem jest powszechne, chociaż pracownicy służby zdrowia zazwyczaj tego odradzają. Rzeczywiście, spośród lekarzy, którzy regularnie przepisują konopie(CBD) na inne schorzenia, takie jak stany lękowe i depresja, większość omija konopie indyjskie(THC) z daleka, powołując się na ryzyko pogorszenia epizodów maniakalnych i jego związek ze zwiększeniem ryzyka psychozy. Problem ten nie ma jednak związku z rzeczywistością w przypadku konopi CBD, które są wolne od efektów psychoaktywnych.

Tymczasem niepotwierdzone dowody zarówno pochodzące od pacjentów, jak i nielicznych postępowych lekarzy donoszą o zmieniających życie korzyściach płynących ze stosowania konopi bogatych w CBD, w tym stabilizacja nastroju, święty Graal w leczeniu objawów choroby afektywnej dwubiegunowej.

Co to jest choroba afektywna dwubiegunowa?

Choroba afektywna dwubiegunowa, dawniej nazywana depresją maniakalną, często objawia się w okresie dojrzewania, chociaż może ujawnić się w dowolnym momencie i dotyka prawie 3% populacji w krajach wysoce uprzemysłowionych.

Postawienie oficjalnej diagnozy po pierwszym epizodzie może zająć średnio 8 lat, przy czym u młodszych pacjentów czasami błędnie diagnozuje się ADHD. Kiedy jednak w końcu zostaje postawiona diagnoza, zwykle klasyfikuje się ją jako zaburzenie afektywne dwubiegunowe typu I, w którym poprzedzany jest jeden epizod maniakalny lub po których następują epizody hipomanii lub dużej depresji, w tym w niektórych przypadkach psychoza. Lub, zaburzenie afektywne dwubiegunowe typu II, gdy u pacjenta wystąpił jeden epizod dużej depresji i co najmniej jeden epizod hipomaniakalny, ale nigdy pełny epizod maniakalny.

Ze względu na złożony charakter choroby bipolarnej pacjentom przepisuje się wiele leków, a niektóre z nich mogą w rzeczywistości pogorszyć niektóre objawy i sprawić, że poczują się jak zombie.

Choroba afektywna dwubiegunowa, dopamina i układ endokannabinoidowy

Nie jest w pełni zrozumiałe dlaczego ChAD się rozwija. Jednakże jedna powszechnie przyjęta teoria sugeruje, że pewną rolę może odgrywać brak równowagi w układzie dopaminergicznym, przy czym nadmierna transmisja dopaminy przyczynia się do fazy maniakalnej, a zwiększony poziom transporterów dopaminy prowadzi do osłabienia funkcji dopaminergicznej i depresji. Dopamina to neuroprzekaźnik, który odgrywa kluczową rolę w odczuwaniu przyjemności, motywacji i w nauce.

Wśród naukowców powszechnie przyjmuje się, że układ endokannabinoidowy działa jako główny regulator, utrzymując homeostazę w aktywności neurologicznej i w całym organizmie. Obejmuje to działanie jako „istotny filtr” przychodzących sygnałów wejściowych, działający lokalnie w śródmózgowiu i na kształtowanie sposobu przekazywania informacji do nauronów.

Receptory CB2 modulujące funkcję odpornościową mogą być celem terapeutycznym w leczeniu objawów choroby afektywnej dwubiegunowej.

Chociaż nie jest jasne, czy któryś rodzaj rozregulowania układu endokannabinoidowego ma związek przyczynowy z ChAD, naukowcy sugerują, że „terapia oparta na endokannabinoidach jest cenną metodą leczenia zaburzeń związanych z nieprawidłową funkcją dwubiegunowości”. Na marginesie, CBD jest częściowym agonistą [aktywatorem] receptorów dopaminy D2, co według badaczy może częściowo wyjaśniać jego działanie przeciwpsychotyczne.

Kolejny kierunek badań, nakreślony w badaniu z 2019 r. pod tytułem „Zaburzenie afektywne dwubiegunowe i układ endokannabinoidowy”, opiera się na założeniu, że stan zapalny odgrywa rolę w wielu zaburzeniach nastroju, w tym ChAD, i sugeruje obecność receptorów kannabinoidowych CB2, uważanych za mające działanie immunomodulujące, może stanowić cel terapeutyczny w leczeniu objawów ChAD.

Badania dowodzą, że podwyższony poziom niektórych procytokin zapalnych występuje w fazie maniakalnej i depresyjnej ChAD i normalizuje się, gdy pacjenci powrócą do fazy neutralnej.

W związku z tym naukowcy zakładają, że zmniejszenie stanu zapalnego poprzez działanie CBD na receptory CB2 i stosowanie selektywnych antagonistów receptora CB1 „może prowadzić do niezwykłych postępów w farmakoterapii ChAD w oparciu o modulację ECS, a podejście to oferuje zupełnie nową strategię leczenia mającą na celu poszerzenie dostępnego arsenału do farmakologicznego leczenia ChAD.”

Ostrożnie z THC

Marihuana zawierająca THC i mircen, może regulować sen, który często jest zakłócany w chorobie afektywnej dwubiegunowej, ale nie zaleca się stosowania THC u pacjentów w stanie maniakalnym lub mających myśli samobójcze.

Zbyt dużo THC może faktycznie wywołać doświadczenia psychotyczne, co stanowi efekt niepożądany.

Pacjenci z chorobą afektywną dwubiegunową powinni zwrócić się o pomoc do doświadczonego i kompetentnego lekarza, zanim spróbują konopi indyjskich w celu opanowania wahań nastroju.

Wstępne badania kliniczne nad CBD i ChAD

Biorąc pod uwagę spory szum wokół terapeutycznego zastosowania CBD w szeregu zaburzeń nastroju, w tym jako leku przeciwpsychotycznego w schizofrenii, nie jest zaskoczeniem, że wstępne badanie kliniczne weryfikuje, czy związek ten może być również skuteczny w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej. Dzieje się tak pomimo tego, że niektóre wcześniejsze recenzje wykazały jedynie słabe dowody na skuteczność CBD w leczeniu ChAD.

Wydaje się zatem, że demonizacja konopi i ich zastosowania w przypadku choroby afektywnej dwubiegunowej wśród pracowników służby zdrowia(zwłaszcza publicznej) jest głęboko zakorzeniona i potrzeba więcej badań klinicznych, zanim przepisanie konopi bogatych w CBD lub oleju CBD zostanie łatwo zaakceptowane przez klinicystów i psychiatrów zajmujących się zdrowiem psychicznym.

Nadzieję przywraca fakt, że CBD jest substancją wysoce bezpieczną i nietoksyczną, co pozwala na samodzielną suplementację, niezależnie od stopnia świadomości i kompetencji lekarza prowadzącego.